Het financiële instrument renteswap heeft de afgelopen weken in de media de nodige aandacht gekregen.
Aanleiding voor deze aandacht was een uitspraak van rechtbank Oost-Brabant, 26 maart 2014, RBOBR:2014:1415. De rechtbank overwoog dat een bank de bijzondere zorgplicht die op haar rust had geschonden en daarmee onrechtmatig had gehandeld. De bijzondere zorgplicht was geschonden, omdat geen juist voorstelling van zaken bestond over de beëindigingspremie bij emigratie.
Gerechtshof ’s-Hertogenbosch wees op 15 april 2014 een (tussen)arrest (GHSE:2014:1052). Wederom stond de renteswap ter discussie.
Het Hof overwoog onder andere ten aanzien van de bijzondere zorgplicht dat niet alleen voorafgaand aan het sluiten van de renteswapovereenkomst indringend gewaarschuwd diende te worden voor de bijzondere risico’s die zijn verbonden aan dit instrument, maar bovendien op het moment dat te kennen wordt gegeven een kredietovereenkomst vroegtijdig te willen beëindigen. Op dat moment wist, althans behoorde de bank te weten, dat het bijzondere risico dat de renteswap een grote negatieve waarde kon ontwikkelen zich ook daadwerkelijk zou realiseren.
De procespartijen kregen van het Hof een bewijsopdracht mee.
In beide uitspraken kwam het leerstuk dwaling aan de orde. Rechtbank Oost-Brabant wees een beroep op dwaling af. Gerechtshof ’s-Hertogenbosch gaf een bewijsopdracht. Het Hof oordeelde overigens reed dat uit de overeenkomsten voldoende duidelijk volgt dat aan een renteswap risico’s zijn verbonden.
Gerechtshof ’s-Hertogenbosch diende tevens te oordelen of sprake was van misbruik van omstandigheden. Het antwoord luidt: ‘nee’ waarbij opgemerkt wordt dat het Hof aangeeft dat de stellingen niet voldoende onderbouwd zijn.
De grondslag voor het beroep op de (bijzondere) zorgplicht is verschillend (beroep op onrechtmatige daad versus beroep op redelijk en bekwaam handelend adviseur in de zin van artikel 7:401 BW).
Uit beide uitspraken blijkt dat de gepresenteerde feiten de doorslag geven. Gewaakt dient derhalve te worden voor de stelling dat een renteswap zonder meer inhoudt dat sprake is van schending van een bijzondere zorgplicht.
Tot zover een korte analyse. De aankomende periode volgen ongetwijfeld nieuwe uitspraken met als onderwerp de renteswap.